Manastir Mileševa je zadužbina kralja Vladislava iz treće decenije XIII veka. Crkva Vaznesenja Hristovog je građevina raške stilske škole. Ishodište svetosavskog kulta Mileševa je postala nakon prenošenja moštiju sv. Save iz Trnova.
Mileševski Beli anđeo na grobu Hristovom predstavlja remek delo srpske i evropske umetnosti XIII veka.
Mileševa je bila druga po rangu, među svim srpskim manastirima, odmah posle Studenice. U njemu je 1377.god. krunisan za kralja Bosne i Srbije Stefan Tvrtko Kotromanić, dok je 1466. godine Stefan Vukčić Kosača uzeo titulu “hercega Sv.Save“.
Veliku popularnost u narodu manastir je stekao1236. godine, kada je ovamo preneto telo Svetog Save iz Trnova. U 15. veku Mileševa je bila sedište dabrobosanskih episkopa. Turci su više puta Mileševu harali i spaljivali, ali se relativno brzo oporavljala zahvaljujući svom ugledu, ali i pomoći naroda, rumunskih, vlaških i moldavskih kneževa, ruskih careva i velikodostojnika. Pored ostalog u Mileševi je u 16. veku radila štamparija, nabavljena u Veneciji, nepun vek nakon Gutenbergove. U velikom požaru 1782.god. izgorele su manastirske ćelije i sve ikone koje su u manastiru čuvane. Mileševa je imala dve velike obnove: prvu za vreme patrijarha Makarija Sokolovića i drugu 1863.god., kada je crkva dobila današnji izgled.
Mileševa je mauzolej Svetog Save, galerija srednjovekovnog srpskog slikarstva i kolevka štamparstva. Najveće blago Mileševe predstavljaju delimično očuvane freske, koje se ocenjuju kao vrh vizantijskog slikarstva 13.veka. Artur Evans je u Mančester gardijanu od 1. septembra 1883.god. napisao da ništa što je Đoto stvorio ne može se porediti sa lepotom Anđela iz Mileševe, kojim se zapravo Evropa putem satelita predstavila Americi sredinom 20.veka. Pored Belog anđela u Mileševi se nalazi prikaz autentičnog lika Sv.Save, Bogorodica iz Blagovesti.
FRESKA BELOG ANĐELA
Prijepolje je nicalo i razvijalo se pod krilima i budnim okom Belog anđela mileševskog. Ova freska kojom se putem prve satelitske slike koja je preletela Atlantik 23. jula 1962. godine pred Novim svetom podičila „stara dama“ Evropa, postao je zaštitni znak na jugozapadu Srbije. Beli Anđeo je najsjajnija freska u veličanstvenoj galeriji srednjovekovnog freskoslikarstva, smeštenoj pod kupolama mauzoleja svetog Save, manastira Mileševe.
